س 639: آیا وجوب قصر بر مسافر شامل همه نمازهاى فریضه مى‏شود یا اختصاص به بعضى از آنها دارد؟

ج: وجوب قصر فقط در خصوصِ نمازهاى روزانه چهار رکعتى است که عبارت از نمازهاى ظهر و عصر و عشاء است و نماز صبح و مغرب قصر نمى‏شود.

س 640: شرائط وجوب قصر بر مسافر در نمازهاى چهار رکعتى کدام است؟

ج: امور هشتگانه ذیل است:

1 - سفر او به مقدار مسافت شرعى باشد یعنى رفتن یا برگشتن و یا رفت و برگشت او روى‏هم هشت فرسخ شرعى‏باشد، مشروط به اینکه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد.

2 - از اول مسافرت قصد پیمودن هشت فرسخ را داشته باشد، بنابراین اگر از ابتدا قصد پیمودن هشت فرسخ را نداشته و یا قصد پیمودن کمتر از آن را داشته باشد و بعد از رسیدن به مقصد تصمیم بگیرد به جائى برود که فاصله آن با مکان اول کمتر از مسافت شرعى است، ولى از منزل تا آنجا به اندازه مسافت شرعى است، باید نمازش را تمام بخواند.

3 - در بین راه از قصد خود مبنى بر پیمودن مسافت شرعى برنگردد، بنابراین اگر در بین راه، پیش از رسیدن به چهار فرسخ از قصد خود برگردد یا مردد شود، حکم سفر بعد از آن بر او جارى نمى‏شود، هر چند نمازهائى که قبل از عدول از قصد خود به صورت شکسته خوانده، صحیح است.

4 - قصد قطع سفر در اثناى پیمودن مسافت شرعى با عبور از وطن خود یا جائى که مى‏خواهد ده روز یا بیشتر در آن جا بماند، نداشته باشد.

5 - سفر از نظر شرعى براى او جایز باشد، بنابراین اگر سفر معصیت و حرام باشد، اعم از اینکه خودِ سفر حرام باشد مثل فرار از جنگ یا هدف از سفر، کار حرامى باشد مثل سفر براى راهزنى، حکم سفر را ندارد و نماز تمام است.

6 - مسافر از کسانى که خانه بدوش هستند، نباشد مانند بعضى از صحرانشینان که محل زندگى ثابتى ندارند، بلکه در بیابانها گردش مى‏کنند و هر جا آب و علف و چراگاه پیدا کنند، مى‏مانند.

7 - مسافرت را شغل خود قرار نداده باشد مانند باربر، راننده و ملوان و غیره و کسى که شغل او در سفر است، ملحق به اینهاست.

8 - به حد ترخص برسد و منظور از حد ترخص مکانى است که در آنجا اذان شهر شنیده نمى‏شود و دیوارهاى شهر هم دیده نمى‏شود.